DNA Ya Kale Inafunua Hadithi Ya Farasi

2024 Mwandishi: Daisy Haig | [email protected]. Mwisho uliobadilishwa: 2023-12-17 03:14

PARIS - Wanasayansi Jumatano iliyopita walisema wamefunua DNA ya farasi aliyeishi miaka 700, 000 iliyopita, kazi ya kuvunja rekodi katika uwanja mchanga wa palaeo-genomics.

Matokeo ya kale yanaonyesha kwamba farasi wote leo, pamoja na punda na punda milia, walishirikiana na babu mmoja aliyeishi miaka milioni nne iliyopita, mara mbili mapema kama ilivyofikiriwa.

Ufanisi huo pia unaleta matumaini kwamba visukuku vingi vilivyoonekana kuwa havina maana kwa sampuli ya DNA vinaweza kuwa na hazina ya maumbile, watafiti walisema.

Wakiripoti katika jarida la Nature, timu hiyo ilisema kwamba hadithi hiyo ilianza miaka 10 iliyopita, na ugunduzi wa kipande cha mfupa wa farasi uliowekwa mafuta kwenye eneo linalotumiwa na maji kwenye eneo linaloitwa Thistle Creek, katika eneo la Yukon la Canada.

"Ni kipande cha mfupa wa metapodial" kutoka mguu, alisema Ludovic Orlando, mtafiti wa Ufaransa katika Kituo cha Geogenetics kwenye Jumba la kumbukumbu ya Historia ya Asili ya Denmark.

"Ni kipande cha urefu wa sentimita 15 (inchi sita) kwa sentimita nane (inchi 3.2)."

Mionzi ya ardhi ambayo mfupa ulipatikana inaonyesha kwamba nyenzo za kikaboni hapo - majani yaliyooza na kadhalika - ziliwekwa kama miaka 735, 000 iliyopita.

Sampuli hiyo ilikuwa imehifadhiwa kwa kushangaza katika ubaridi wa kina - lakini wakati ulibidi uharibu seli zake na hivyo kupunguza nafasi za kudhihaki DNA inayofaa kutoka kwake.

"Ilikuwa nafasi ya kipekee kushinikiza teknolojia yetu kufikia kikomo," Orlando aliiambia AFP.

"Kusema ukweli, mimi mwenyewe sikufikiria itawezekana wakati tuliposhughulikia wazo hili kwanza."

Shaka hizi za mapema zilianza kuinuka katika maabara, wakati watafiti walifanikiwa kubainisha mabaki ya collagen - protini kuu inayopatikana katika mifupa, na vile vile alama za kibaolojia kwa mishipa ya damu.

Je! Vipi kuhusu DNA ya seli?

Wakati huo, tamaa ilikuja. Teknolojia iliyopatikana mwanzoni mwa uchambuzi miaka mitatu iliyopita ilipungukiwa sana na uwezo wa kuchukua mabaki madogo ya DNA na kuyageuza kuwa nambari inayoeleweka.

"Tuliweza tu kupata kipande cha mlolongo wa DNA karibu mara moja katika kila majaribio 200," Orlando alisema.

Kilichobadilisha mambo ni mabadiliko ya kizazi katika teknolojia ya upangaji.

Kutumia uvumbuzi katika utafiti wa kimatibabu, wanasayansi walipata njia ya kufunua molekuli za DNA bila kulazimika "kuziongezea" katika mashine ya upangaji.

Njia hii ilimaanisha kuwa sampuli ya thamani haikupotea kwa sababu ya kutofaulu kutokuwa na mwisho, na hatari ya uharibifu zaidi kupitia utunzaji na mfiduo wa hewa ilipunguzwa.

Matokeo yalikuwa uboreshaji mara tatu hadi nne katika kiwango cha mafanikio, ambayo iliongezeka hadi kiwango cha 10 wakati joto na njia ya uchimbaji zilipunguzwa zaidi.

"Tulikwenda kutoka mmoja kati ya 200 hadi karibu mmoja kati ya 20," Orlando alisema.

"Kilichoibuka kutoka kwa haya ni mabaki madogo ya mfuatano, ambayo wakati huo ilibidi tukusanyike tena katika nambari kamili ya maumbile," alisema.

"Ni kama kutengeneza vase ambayo imegawanyika vipande elfu - tu hii ina vipande vya mabilioni!"

Matokeo yake ni genome ya zamani kabisa ambayo imekuwa ikifuatana kikamilifu - kutoka kwa mnyama aliyeishi kati ya miaka 560, 000 na 780, 000 iliyopita.

Rekodi ya hapo awali ilishikiliwa na mpangilio wa mwanadamu anayejulikana kama Denisova hominin, ambaye aliishi miaka 70, 000 hadi 80, 000 iliyopita.

Mlolongo wa farasi ulilinganishwa dhidi ya genome ya farasi ambaye aliishi katika Marehemu Pleistocene, miaka 43, 000 iliyopita, na vile vile ya mifugo mitano ya farasi, farasi wa Przewalski (spishi wa mwitu wa mwitu aliyejitenga na farasi wa nyumbani), na punda.

"Uchambuzi wetu unaonyesha kwamba ukoo wa Equus unaowezesha farasi wote wa kisasa, pundamilia na punda walitokea miaka milioni nne hadi 4.5 kabla ya sasa, mara mbili ya wakati uliokubaliwa kawaida," utafiti huo unasema.

Ilipendekeza pia kwamba juhudi za kuhifadhi farasi wa Przewalski, kwa kuvuka na mifugo ya nyumbani, ni halali kwa maumbile. Inaonekana kuwa kumekuwa na kuingiliwa kidogo kwa maumbile katika anuwai ya mwitu.

Zaidi ya ugunduzi huu wa haraka, wanasayansi wana hakika kuwa kazi yao siku moja itatoa mwanga juu ya wanyama wa kihistoria au hata mababu zetu wenyewe, kupitia visukuku ambavyo kwa kawaida DNA inazingatiwa kuwa imeharibiwa sana kwa mpangilio.

"Katika hali ya baridi sana, takriban asilimia 10 ya molekuli zenye ukubwa mdogo zina nafasi nzuri ya kuishi zaidi ya miaka milioni," Orlando alisema.

"Tumefungua mlango ambao tulidhani ulikuwa umefungwa milele. Yote inategemea maendeleo ya kiteknolojia, lakini tuna hoja nyingi kwa kuamini kwamba siku zijazo zitatupeleka kuthamini, sio mwisho uliokufa."